KBH, küresel bir sağlık sorunudur1
Kronik böbrek hastalığı (KBH), dünya nüfusunun yaklaşık %13'ünü etkilemektedir. 1 Böbrek hastalığı, hem hasta hem de hasta yakınları için oldukça zor bir durum olabilir.
Özellikle de ileri evrelerde teşhis ve kontrol, böbrek hastalarının fiziksel ve zihinsel sağlıklarını ciddi ölçüde etkileyebilir.4
Evrelere göre KBH'nin görülme sıklığı
Grafikte de gösterildiği üzere kronik böbrek hastalığının tüm dünyadaki tahmini görülme sıklığı %11-13 arasında olup, hastaların çoğunluğu üçüncü evrededir.1 Bu sonuçlar, 2019'da yayınlanmış bir Obrador araştırmasından alınmıştır.5
Kronik Böbrek Hastalığını Anlamak - Böbreğe Dair Temel Bilgiler
Omurganızın iki tarafında ve göğüs kafesinin hemen altında, her biri yumruk büyüklüğünde iki böbreğiniz bulunmaktadır. Böbrekleriniz küçük olsalar da atık maddelerin süzülmesi, kan bileşim, hacim ve basıncının düzenlenmesi ve mineral dengesinin sağlanması gibi birçok karmaşık ve hayati görevi yerine getirirler. Böbrekler hasar gördüklerinde veya hastalandıklarında aniden veya zaman içerisinde bu hayati görevleri yerine getirememeye başlayabilirler. Bu da atık maddelerin ve sıvıların birikmesine ve de mineral dengesi ve kan basıncında hormonal düzensizliğe neden olur.
Böbreklerin düzenlediği işlevler:2
Atık maddelerin süzülmesi
Kan bileşimi
Kan hacmi
Kan basıncı
Mineral dengesi
Kronik böbrek hastalığının tanımı3
Kronik böbrek hastalığı, böbrek fonksiyonlarının kademeli olarak kaybedilmesi anlamına gelir.
KDIGO 2017 Klinik Uygulama Kılavuzuna göre kronik böbrek hastalığı, böbrek yapısı veya fonksiyonlarında üç aydan uzun süredir görülen ve sağlığı çeşitli yönlerden etkileyen anormallikler olarak tanımlanır.
Kronik böbrek hastalığı, böbreklerinize ve sağlıklı kalmanıza yardımcı olmalarını sağlayan fonksiyonlarına zarar veren durumları kapsar.
Böbrek hastalığının ilerlemesi durumunda kanınızdaki atık maddelerin seviyesi artabilir ve hasta hissetmenize neden olabilir.
Yüksek tansiyon, anemi (kansızlık), kemik zayıflaması, yetersiz beslenme ve sinir zedelenmesi gibi komplikasyonlar görebilirsiniz.
Böbrek hastalığı, kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskinizi de artırır.
KBH Evreleri
(glomerüler filtrasyon hızına göre)3
KDIGO 2017 Klinik Uygulama Kılavuzu'na göre kronik böbrek hastalığı, böbrekten süzülen sıvının akış hızını tanımlayan glomerüler filtrasyon hızına (GFH) göre beş evreye ayrılmalıdır.
Bu ölçüm, böbrek fonksiyonlarınızın ne durumda olduğunu gösterir.
Böbrek hastalığı ilerledikçe GFH de azalır.
KBH teşhisi aldıysanız doktorunuz hem kendinizi nasıl hissettiğinizi görmek hem de semptomlarınızdaki iyileşmeleri takip etmek için sizi düzenli aralıklarla kontrole çağıracaktır. Kendinizi yorgun hissediyorsanız veya solgunluk, baygınlık ya da kalp çarpıntısı gibi demir eksikliğinin diğer belirtilerini gösteriyorsanız, semptomlarınızı ve demir eksikliği olasılığını doktorunuzla görüşün. Randevunuzu verimli şekilde geçirmek istiyorsanız, doktorunuzun bu semptomların nedenini bulmak için sizden alacağı bilgileri önceden düşünüp hazırlanabilirsiniz. Sormak istediğiniz soruları da bir yere not etmeyi unutmayın.
Doktorunuzla görüşün
Daha fazla bilgi için
Neden risk altındasınız?
Daha fazla bilgi için
Uyarı İşaretleri
Daha fazla bilgi içinHQ-NA-2100201 Tarih Eylül 2021
- Hill NR, et al. PLoS One. 2016;11(7):e0158765
- https://www.kidney.org/kidneydisease/howkidneyswrk date of access August 2020
- Levey AS, et al. Kidney Int. 2005;67(6):2089-2100
- Kefale B, Alebachew M, Tadesse Y, Engidawork E (2019) Quality of life and its predictors among patients with chronic kidney disease: A hospital-based cross sectional study.PLoS ONE 14(2): e0212184.
- Obrador GT. Epidemiology of chronic kidney disease. UpToDate. 2019
Neden risk altındasınız?
KBH olarak da bilinen kronik böbrek hastalığınız varsa anemi riskiniz artmaktadır. Demir eksikliği bu anemi türünde rol oynayabilir.
Uyarı işaretleri
Demir eksikliğinin ana semptomlarından biri yorgunluk, diğer bir deyişle aşırı halsizliktir. Yorgunluk, yorucu fiziksel aktivitelerde bulunmasanız dahi ortaya çıkabilen hem fiziksel hem de zihinsel bitkinlik anlamına gelir.
Doktorunuzla görüşün
KBH teşhisi aldıysanız doktorunuz hem kendinizi nasıl hissettiğinizi görmek hem de semptomlarınızdaki iyileşmeleri takip etmek için sizi düzenli aralıklarla kontrole çağıracaktır. Kendinizi yorgun hissediyorsanız veya solgunluk, baygınlık ya da kalp çarpıntısı gibi demir eksikliğinin diğer belirtilerini gösteriyorsanız doktorunuzdan başka bir randevu daha alabilir veya bir sonraki randevunuzda doktorunuzla bu semptomları konuşabilirsiniz. Randevunuzu verimli şekilde geçirmek istiyorsanız, doktorunuzun bu semptomların nedenini bulmak için sizden alacağı bilgileri önceden düşünüp hazırlanabilirsiniz. Sormak istediğiniz soruları da bir yere not etmeyi unutmayın.
Tedavi seçenekleri
Doktorunuz demir seviyenizi ölçtükten sonra sizin için en uygun tedaviyi belirleyebilir. Uygulanacak olan tedavi demir eksikliğinizin düzeyine göre belirlenir. Doktorunuz, besinlerden nasıl daha fazla demir alacağınıza dair tavsiyeler verebileceği gibi demir seviyenizi iyileştirmeye yönelik ilaç önerilerinde de bulunabilir.
KBH olarak da bilinen kronik böbrek hastalığınız varsa anemi riskiniz artmaktadır. Demir eksikliği bu anemi türünde rol oynayabilir.
Demir eksikliğinin ana semptomlarından biri yorgunluk, diğer bir deyişle aşırı halsizliktir. Yorgunluk, yorucu fiziksel aktivitelerde bulunmasanız dahi ortaya çıkabilen hem fiziksel hem de zihinsel bitkinlik anlamına gelir.
KBH teşhisi aldıysanız doktorunuz hem kendinizi nasıl hissettiğinizi görmek hem de semptomlarınızdaki iyileşmeleri takip etmek için sizi düzenli aralıklarla kontrole çağıracaktır. Kendinizi yorgun hissediyorsanız veya solgunluk, baygınlık ya da kalp çarpıntısı gibi demir eksikliğinin diğer belirtilerini gösteriyorsanız doktorunuzdan başka bir randevu daha alabilir veya bir sonraki randevunuzda doktorunuzla bu semptomları konuşabilirsiniz. Randevunuzu verimli şekilde geçirmek istiyorsanız, doktorunuzun bu semptomların nedenini bulmak için sizden alacağı bilgileri önceden düşünüp hazırlanabilirsiniz. Sormak istediğiniz soruları da bir yere not etmeyi unutmayın.
Doktorunuz demir seviyenizi ölçtükten sonra sizin için en uygun tedaviyi belirleyebilir. Uygulanacak olan tedavi demir eksikliğinizin düzeyine göre belirlenir. Doktorunuz, besinlerden nasıl daha fazla demir alacağınıza dair tavsiyeler verebileceği gibi demir seviyenizi iyileştirmeye yönelik ilaç önerilerinde de bulunabilir.